Avropanın bir tərəfində 2700, o biri tərəfində 131 avro pensiya?
Dünyada ən yüksək və ən aşağı pensiya ödənişləri arasında böyük fərqlər var.
Ən yüksək pensiya ödənişləri adətən Lüksemburq, İslandiya və Niderland kimi ölkələrdə müşahidə olunur.
Məsələn, Lüksemburqda aylıq pensiya təxminən 2,575 avro təşkil edir, İslandiyada bu rəqəm 2,762 avro-ya çatır. Niderland isə pensiya sistemində ümumi reytinqdə liderdir, çünki onlar geniş dövlət və özəl pensiya sxemlərinə malikdirlər və əmək müqavilələri ilə bağlı məcburi pensiya planları tətbiq edirlər.
Gundeminfo.az Beynəlxalq Pensiya Fondunun rəsmi saytıa istinadən xəbər verir ki, ən aşağı pensiya ödənişləri isə Balkan ölkələrində, xüsusilə Bolqarıstan və Albaniyada qeydə alınır.
Bolqarıstanda aylıq pensiya cəmi 226 avro, Albaniyada isə təxminən 131 avro-dur.
Bu rəqəmlər Avropanın ən yüksək pensiya ödənişləri olan Lüksemburq ilə müqayisədə 11 dəfədən azdır.
Bolqarıstan və Albaniyada pensiyaların az olmasının bir neçə səbəbi var. Bu ölkələr Avropada olsalar da, iqtisadiyyatlarının zəif olması və sosial müdafiə sistemlərinin qeyri-kafi inkişafı pensiyaların aşağı səviyyədə qalmasına gətirib çıxarır.
İqtisadi zəiflik: Hər iki ölkə Avropa Birliyinə daxil olsa da, xüsusilə Albaniya hələ də nisbətən aşağı iqtisadi inkişaf səviyyəsinə malikdir. Bolqarıstan isə Avropa Birliyinin ən yoxsul ölkələrindən biri hesab olunur. Bu ölkələrin ÜDM-i (Ümumi Daxili Məhsul) digər Avropa ölkələrinə nisbətən aşağıdır, bu da sosial müdafiə üçün kifayət qədər maliyyə vəsaiti ayırmağı çətinləşdirir.
Sosial müdafiə sistemlərinin zəifliyi: Bolqarıstan və Albaniyada pensiya sistemləri tam inkişaf etməmişdir. Çox az sayda insan özəl pensiya planlarına daxil olur və dövlət pensiyaları, iqtisadi zəiflik səbəbindən, kifayət qədər yüksək deyil. Bu ölkələrdə pensiya fondlarına edilən töhfələr də azdır, çünki əmək bazarındakı qeyri-sabitlik və qeyri-rəsmi məşğulluq bu fondların dolmasını çətinləşdirir.
Demoqrafik problemlər: Hər iki ölkədə yaşlı əhalinin sayı artır, bu isə dövlət pensiya sisteminə daha böyük təzyiq göstərir. Gənc işçi qüvvəsi isə nisbətən azdır, bu da sosial müdafiə sisteminə kifayət qədər maliyyə resurslarının cəlb edilməsinə mane olur.
(https://www.pensionpolicyinternational.com/the-best-and-worst-countries-for-pensions-and-retirement-in-europe/)
